Wirus Zika (ZIKV), należący do rodziny Flaviviridae, został wyizolowany po raz pierwszy w 1947 roku z próbki pochodzącej od makaka. Przez wiele lat nie przyciągał on jednak szczególnej uwagi naukowców ze względu na bardzo rzadkie i często bezobjawowe zakażenia u ludzi. Obraz ten zaczął zmieniać się od 2007 roku, kiedy wybuchła epidemia ZIKV w Mikronezji. Kolejna epidemia wybuchła 6 lat później w rejonie Polinezji, gdzie choroba dotknęła blisko 20 000 osób. Następna fala zachorowań miała miejsce w Brazylii i objęła nawet 1 300 000 osób. Wirus Zika w stosunkowo krótkim czasie rozprzestrzenił się na całym świecie, a Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zakwalifikowała go jako patogen stanowiący międzynarodowe zagrożenie zdrowia publicznego. Dane WHO z 2019 roku wskazują, że transmisja wirusa Zika odnotowana została w 87 państwach i terytoriach. Przy zwiększającej się liczbie przypadków zaobserwowano, że konsekwencje choroby mogą być bardzo poważne. U dzieci kobiet zakażonych podczas ciąży wykrywa się wiele poważnych wad wrodzonych i niepełnosprawności, zwanych wrodzonym zespołem Zika. Do najczęstszych należą: mikrocefalia, uszkodzenie tkanki mózgowej, uszkodzenie tylnej części oka, bliznowacenie plamki żółtej, wrodzone przykurcze, takie jak stopa końsko-szpotawa lub artrogrypoza, a także hipertonia ograniczająca ruch ciała wkrótce po urodzeniu. U osób dorosłych zakażenie ZIKV wiąże się również z powikłaniami ze strony układu nerwowego, takimi jak zespół Guillaina-Barrego. Chociaż wirus Zika stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia brak jest skutecznej szczepionki i specyficznego względem ZIKV leczenia przeciwwirusowego. Przy zakażeniu zalecane jest jedynie leczenie wspomagające. Istnieje zatem potrzeba stworzenia nowego leku hamującego, który jako substancję czynną zawierałby związek skutecznie hamujący replikację wirusa ZIKV, wykazywałby niską toksyczność, a jego stosowanie zmniejszałoby ryzyko powikłań i łagodziło objawy zakażenia. W grono poszukiwań leku na wirusa Zika wpisuje się nowy związek aktywny stanowiący niniejszą ofertę.
Cechy wynalazku:
ü nowy inhibitor infekcji wywoływanych przez wirusa Zika – kopolimery PAMPS/PAaU (ang. Poly(sodium2-(acrylamido)-2-methylpropanesulfonate)-block-poly(sodium11-(acrylamido) undecanoate);
ü ustalony mechanizm przeciwwirusowego działania PAMPS/PAaU;
ü potwierdzone w badaniach in vitro działanie przeciwwirusowe i zdolność hamowania replikacji wirusa Zika;
ü bardzo niska lub niewykrywalna toksyczność leku w badaniach in vitro;
ü możliwość stosowania w postaci roztworu do podania dożylnego.
Oferowane rozwiązanie jest przedmiotem zgłoszenia patentowego. Dalsze prace nad jego rozwojem prowadzą naukowcy z Wydziału Chemii oraz Wydziału Biochemii, Biofizyki i Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Obecnie Centrum Transferu Technologii CITTRU poszukuje podmiotów zainteresowanych współpracą przy dalszej komercjalizacji tej innowacji, zwłaszcza w zakresie nabycia licencji na opisany nowy lek oraz jego zastosowanie.
w profilaktyce i/lub leczeniu infekcji wywołanych przez wirusa Zika (ZIKV)
informacja / kontakt broker Uniwersytetu Jagiellońskiego
