Podejmowane są inicjatywy w poszukiwaniu szkoleń z zakresu prewencji i interwencji wobec osób z wysokim ryzykiem samobójczym. Ze względu na wysoko specjalistyczne zagadnienie, niewiele jest pozycji z zakresu zjawiska samobójstw w więzieniach, a już zwłaszcza polskich. Brak jest też przewodników w zakresie metod diagnozy,  profilaktyki czy interwencji dostosowanych do pracy z osobami w kryzysie samobójczym przebywających w izolacji penitencjarnej. Obecnie jedynym dostępnym na rynku polskim poradnikiem skierowanych do funkcjonariuszy SW dotyczącym zapobiegania samobójstwom w jednostkach penitencjarnych jest przewodnik wydany przez Światową Organizację Zdrowia w 2003 roku. Zatem prawie 20 lat temu. Od tego czasu wiedza w tym zakresie uległa aktualizacji i warto, aby to uczynić poprzez opracowanie przewodnika opartego na aktualnej wiedzy opartej na dowodach naukowych.

Dane statystyczne wskazują, iż w 2018 r. wskaźnik samobójstw na 10 tys. osadzonych w Polsce wynosił 3,3. Dodatkowo ok. 45%–63% osadzonych (różny odsetek jest wskazywany przez różne źródła), którym udało się popełnić samobójstwo, wykazywało różnego rodzaju objawy zwiększonego ryzyka samobójczego. Spośród osób, które w przeszłości próbowały popełnić samobójstwo (jest to tzw. próba samobójcza), ponad 65% w kolejnych próbach stosowało metody, które były skuteczniejsze (powieszenie, połknięcie ostrego przedmiotu lub przedawkowanie narkotyków) (Lizińczyk S., 2020).

Zespół pod kierownictwem dr Małgorzaty Piaseckiej z Uniwersytetu Jagiellońskiego otrzymał dofinansowanie na realizację projektu którego efektem końcowym będzie pierwsza wersja przewodnika skierowanego do funkcjonariusz SW. Celem publikacji będzie wsparcie w ograniczeniu zjawiska tzw. samobójstwa oraz prób popełnianych z zamiarem unicestwienia siebie wśród osób pozbawionych wolności.

Planowane są następujące kroki związane z końcowym etapem opracowania i wdrożenia przewodnika do użytku w polskim systemie penitencjarnym:

1. Merytoryczne oraz metodyczne opracowanie szczegółowych treści poszczególnych modułów przewodnika,

2. Dobór narzędzi (testów), które zostaną włączone do przewodnika,

3. Przygotowanie schematu badania procesu wdrażania przewodnia,

4. Konsultacje ze środowiskiem penitencjarnym,

5. Stworzenie pierwszej wersji przewodnika, 

6. Opracowanie graficzne, stworzenie ebook i wydanie przewodnika,

Przewodnik będzie w otwartym dostępie dla wszystkich potencjalnych osób zainteresowanych. Jego beneficjentem celowanym są funkcjonariusze SW zaangażowani w bezpośrednią pracę z osobami osadzonymi w jednostkach penitencjarnych. Jednak widzimy także potencjał przewodnika w wykorzystaniu także przez inne grupy zawodowe, w tym policję.

^{Autor: Marcin Kącki}