Przedmiotem oferty jest innowacyjna pochodna cisplatyny o cytotoksyczności kontrolowanej światłem UV/VIS (ultrafiolet/światło widzialne) oraz sposób otrzymywania tej pochodnej do  zastosowania w terapii antynowotworowej.

Stan techniki:

Cisplatyna jest jednym z najszerzej stosowanych leków do leczenia różnych nowotworów w tym głównie jajników, jąder, szyi i głowy, pęcherza, a także szyjki macicy, prostaty, przełyku, nerek, płuc. Jednak stosowanie cisplatyny prowadzi do licznych i poważnych skutków ubocznych. Dlatego wciąż poszukiwane są coraz to nowsze analogi i pochodne cisplatyny i sposób ich podawania.

Rozwiązanie:

Podejście według fotofarmakologii opiera się na efekcie terapeutycznym z wykorzystaniem światła i fotoaktywnej cząsteczki będącej lekiem. Przekształcenie struktury cząsteczki, za pomocą światła, może spowodować zmianę jej właściwości biologicznych i aktywności farmakologicznej skutkującą zmianą (wzmocnieniem lub osłabieniem) efektu terapeutycznego.

Fotofarmakologia w terapii jest bardzo atrakcyjna, ponieważ światło jest idealnym bodźcem terapeutycznym: światło widzialne (Vis) lub podczerwone (IR) jest nieszkodliwe dla człowieka i może docierać do dotkniętego obszaru ciała w dużej ilości (intensywność), z bardzo dobrą jakościową (długość fali), ilościową (czas naświetlania) i przestrzenną precyzją. Światło może być dostarczane bezpośrednio (skóra, oczy), endoskopowo (przewód pokarmowy, układ oddechowy, macica, drogi żółciowe, zatoki, pęcherz moczowy), przez skórę (jądra, tarczyca, niektóre węzły chłonne, mięśnie i kości) lub przez nacięcie skory (otrzewna, trzustka, wątroba, żołądek, nerki, prostata).

Wynalazek:

Naukowcy z UJ otrzymali pochodną cisplatyny podstawioną ugrupowaniem arylazopirazolu zdolną do odwracalnej fotoizomeryzacji pod wpływem światła 360-400 nm (trans-cis) i 530 nm (cis-trans). Wykazali oni, że otrzymana pochodna cisplatyny w formie nienaświetlanej charakteryzuje się względnie wysoką toksycznością w stosunku do komórek rakowych. W wyniku naświetlania światłem o długości fali 360-400 nm, związek ten przekształca się w postać o znacznie mniejszej toksyczności. Transformację z postaci mniej toksycznej z powrotem w postać bardziej toksyczną można przyspieszyć poprzez naświetlanie promieniowaniem widzialnym o długości fali około 530 nm.